Giếng là gì? Lời giải thích về “giếng” trong “Khang Hy từ điển” nghĩa là: “Huyệt địa xuất thủy vi tỉnh”. Người xưa phải tự đào giếng để uống nước. Hàng ngàn năm qua, trong quá trình đào giếng, người ta cũng hình thành một số phong tục tập quán. Ví như sau khi đào giếng xong, phải thả hai con rùa xuống trước, mấy ngày sau mới có thể dùng giếng để múc nước. Vậy, tại sao lại thả con rùa vào trong giếng?
Người xưa thả rùa vào trong giếng có 4 tác dụng:
1. Giếng trấn trừ tà
Trong những câu chuyện thần thoại, rùa và nước cũng có một mối liên kết không thể tách rời. Trong số tứ linh của Trời trong thần thoại Trung Quốc cổ đại có Huyền Vũ. Huyền Vũ là tên của vị thần phương Bắc, được gọi là thần nước trong ngũ hành. Thả rùa vào giếng nước cũng là hy vọng thần nước phù hộ cho chiếc giếng đã dày công xây dựng không bị cạn kiệt nguồn nước.
Người xưa cho rằng con rùa có ngoại hình tương tự như “Huyền Vũ”, mà Huyền Vũ thường được xưng tụng là thần nước, tuổi thọ của con rùa cũng rất dài nên nó tượng trưng cho ý nghĩa của dòng suối bất tận. Người ta tin rằng con rùa có thể giữ cho giếng không bị khô cạn và nó cũng có thể đóng một vai trò trong việc xua đuổi tà ma.
2. Kiểm nghiệm chất lượng
Khoa học cổ đại và công nghệ của người cổ đại tương đối lạc hậu nên người xưa sau khi đào giếng sẽ thả một con rùa vào đó để kiểm tra xem nguồn nước có hại cho sức khỏe hay không. Sau khi thả con rùa xuống giếng, để yên vài ngày, nếu rùa vẫn sống khỏe mạnh nghĩa là nguồn nước trong, nếu rùa chết chứng tỏ nước trong giếng đã bị ô nhiễm và không thể uống được.
Ngoài rùa, người ta còn thả cá chép xuống nước, có nghĩa là “quanh năm dư dả”, điều này cũng để có thể kiểm nghiệm chất lượng nước và mang ý nghĩa tốt lành.
3. Để tưởng nhớ các anh hùng trị thủy
Nhắc tới trị thủy (kiểm soát lũ lụt), nhiều người có thể nghĩ đến Đại Vũ, trên thực tế, trước Đại Vũ, cha của Đại Vũ là Cổn đã trị thủy trong 9 năm. Truyền thuyết kể rằng Nghiêu phái Cổn đi trị thủy, nhưng chiến lược mà ông ấy áp dụng không lý tưởng cho việc trị thủy, vì vậy Nghiêu đã xử tử Cổn, nhưng sau khi chết, ông ấy vẫn quan tâm đến việc trị thủy, vì vậy ông ấy đã biến thành “Huyền Vũ” để bảo vệ người dân.
Ngoài ra còn có rùa trong truyền thuyết trị thủy của Đại Vũ. Theo truyền thuyết, Đại Vũ đến sông Lạc Hà và nhìn thấy một con rùa mang dòng chữ được ghi trên lưng, có các số từ một đến chín. Có nghĩa là, Đại Vũ đã lập được thành tựu to lớn trong việc trị thủy, và Trời đã gửi một con rùa, trên lưng có ghi lại chín phương pháp cai trị đất nước tuyệt vời, đó chính là “Hà Đồ Lạc Thư” nổi tiếng.
4. Rùa tượng trưng cho tuổi thọ, sức khỏe và may mắn
Sách “Lễ Ký – Lễ Vận” có nói: “Tứ linh là gì? Kỳ lân, phượng hoàng, rồng và rùa được gọi là tứ linh”. Rùa là một trong tứ linh mang ý nghĩa cao đẹp. Thả rùa xuống giếng cũng mang hàm ý “để xin lộc”. Người xưa hy vọng rằng chiếc giếng này sẽ mang lại sức khỏe và tuổi thọ cho gia đình họ.
Kỳ Mai biên dịch
secretchina
Nguồn copy: https://vandieuhay.net
